FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARINA UYGUN HESAP PLANI TASLAĞI ÇERÇEVESİNDE TFRS 9 FİNANSAL ARAÇLAR (2017 SÜRÜMÜ) VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: MEVCUT UYGULAMALAR AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMA
Öz
Küreselleşmenin etkisi ile işletmeler, uluslararası piyasalarında faaliyet gösterme olanağı elde etmişlerdir. Ancak işletmelerin kayıtlı bulunduğu ülke ile faaliyet gösterdikleri diğer ülke muhasebe uygulamalarının farklılık göstermesi hem işletmeler hem de işletmelerin paydaşları açısından sorun teşkil etmektedir. İşletmelerin muhasebe işlemlerine ve finansal tablo oluşturmalarına yönelik düzenlemelerin farklı ülkelerde farklılıklar göstermesi, muhasebe işlemlerinin farklılaşmasına ve buna bağlı olarak farklı finansal tablolar ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Muhasebe işlemleri ve finansal tablolarda ortaya çıkan bu farklılıkları ortadan kaldırmak adına ortak bir muhasebe dili oluşturma çalışmaları 10. Dünya Muhasebeciler Kongresi’nde başlanmış, birçok ülkenin katılımı ve birçok kurumun desteği ile Dünya genelinde geçerli Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (IAS/IFRS-UMS/UFRS) yayınlanmaya başlamıştır. Bu çalışmada finansal araçların muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasına yönelik, Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS), Vergi Usul Kanunu (VUK) ve Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standartlarının (BOBİ-FRS) karşılaştırılması yapılarak aradaki farklar otaya konulmuştur. Bu çerçevede finansal araçların muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasında TMS/TFRS, BOBİ-FRS ve VUK açısından önemli farklılıklar olduğu görülmüş ve bu farklılıkların, işletmeler ve paydaşları açısından olumsuzluklara yol açtığı saptanmıştır. Bu olumsuzluklardan birisi işletmelerin finansal tablolarının karşılaştırılabilir olmamasıdır. Çalışmada ayrıca TMS/TFRS’nin bazı noktalarda VUK ve BOBİ-FRS’ye göre daha doğru ve detaylı veriler ortaya konmasını sağladığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Finansal araçlar Türkiye Finansal Raporlama Standartları Vergi Usul Kanunu
Kaynakça
- Akbulut, A. (2015). Karşılaştırmalı TMS/TFRS-VERGİ uygulamaları ve sonuçları (2. Baskı). Maliye Hesap Uzmanları Derneği.
- Apalı, İ. (2019). Şirketlerde sermayenin azalması ya da borca batık olma durumu ve eş zamanlı olarak sermaye azaltımı ve sermaye artırımının vergi kanunları karşısındaki durumu. Mali Çözüm Dergisi, 151, 231- 239.
- Bahadır, O. (2012). KOBİ’ler için UFRS/TFRS kapsamında temel finansal araçlar: muhasebeleştirme ve ölçüm. Mali Çözüm Dergisi, 111, 43-60.
- BOBİ FRS. 29.07.2017 Tarih ve 30138 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan (Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı), 56 Sıra No’lu tebliğ. 10.06.2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/07/20170729M1.pdf adresinden ulaşılmıştır.
- Karacan, S. ve Albeni, N. (2022). Mevcut Tekdüzen Hesap Planı ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Örnek Hesap Planında yer alan karşılık hesaplarının karşılaştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(43), 1-25. https://doi.org/10.35343/kosbed.993365
- KGK (2018). Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Hesap Planı Taslağı. 10.06.2022 tarihinde http://www.kgk.gov.tr adresinden ulaşılmıştır.
- Kieso, D. E., Weygandt, J. J., & Warfield, T. D. (2014). Intermediate Accounting (Volume 2 IFRS Edition). John Wiley & Sons.
- Mengi, P. (2019). TFRS 9 Finansal Araçlar Standardının finansal tablolara ve finansal sisteme etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yaşar Üniversitesi.
- Özkan, Ö. ve Şahin, H. (2013). Vergi Usul Kanunu ile TMS/TFRS'ye göre değerleme ölçüleri. Vergi Raporu, 171, 27- 44.
- TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı. 19.12.2017 Tarih ve 30275 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 113 sıra no’lu Tebliğ. 10.06.2022 tarihinde https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standar tlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TFRS/TFRS_9_2017%20S%C3%BCr%C3%BCm%C3%BC_2018.pdf adresinden ulaşılmıştır.
- Tuğay, O. ve Arısoy, K. (2019). Finansal araçların TMS/TFRS ve BOBİ FRS çerçevesinde muhasebeleştirme esaslarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 563-577.
- Utku, M. ve Kaya, Y. (2021). Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standartları (KÜMİ FRS) çerçevesinde maddi duran varlıkların muhasebeleştirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 31(163), 123-139.
- Yin, R. K. (2009). Case study methods: Design and methods (4th Edition). Sage.
- Yücel, S., Öncü, M. A ve Akcan, A. Türkiye’deki güncel muhasebe mevzuatına göre finansal araçların sınıflandırılması ve değerleme hükümlerinin karşılaştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 18-35. https://doi.org/10.17755/esosder.514395
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İşletme |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
Kaynak Göster
Cited By
Gönderim-Kabul Süresi (Ortalama): 42,04 gün (6 hafta)
Makale Kabul Oranı: 0,59
Makale İndirme Sayısı (2018-2020): 18.042