Review
Year 2022,
Volume: 5 Issue: 2, 97 - 112, 31.07.2022
Abstract
İşletmelerin merkezkaç yönetim anlayışında sorumluluk merkezleri oluşturarak bu merkezlerin hangi prensiplere göre çalıştığını incelemek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda daha önce yapılan çalışmalar detaylı bir şekilde incelenmiş ve derlenmiştir. Çalışmanın yöntemi, dergipark,ebscohost, scopus gibi indeksler taranılarak ve ilgili konu hakkında yazılan kitap bölümleri incelenerek hazırlanmıştır. Çalışmanın öne çıkan bulgularına göre sorumluluk merkezleri, maliyet merkezi, yatırım merkezi, gelir merkezi ve kar merkezi olarak dört ana kategoriye ayrılmaktadır. Her sorumluluk merkezine ait sorumluluk raporu ilgili merkezin gerçekleşen sonuçlarının bütçelenmiş tutarlara göre karşılaştırma yapılmasına imkan sağlayacak biçimde hazırlanmaktadır. İşletme faaliyetlerinin sürekliliği için işletmenin operasyonel süreçlerinin öneminin anlaşılması, işletmelerin yapılarında yeniliğe sebebiyet vermiştir. Sadece yönetim anlayışı ile sınırlı olmayan bu yenilik anlayışı, muhasebe sistemlerini de etkilemektedir. Sorumluluk merkezlerine dönük muhasebe uygulamalarında; sorumluluk raporlarının kullanılması, yazılım ihtiyacının olması ve sorumluluk merkezlerinin işletmenin muhasebe sistemi ile uyumlu biçimde olması stratejik kontrol adına faydalı sonuçlar oluşturmaktadır. Fakat yazılım ihtiyacının önemli ölçüde sistemi olumsuz şekilde etkileyebileceği göz önüne alındığında hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulması yararlı olabilecektir.
References
- Akbulut,H. ve Karakaya, A., (2013) ; İşletmelerde sorumluluk merkezlerinin stratejik kontrol ve muhasebe sistemi açısından analizi , Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi ,Cilt : 9 ,Sayı : 1 , 195- 210
- Al-Shomaly, I., (2013) ;Performance Evaluation and responsibility accounting , Journal of Management Research , Vol : 5 No : 1, 291-301. https://doi.org/10.5296/jmr.v5i1.2856
- Amaefule, L.I. (2013). Responsibility accounting: A Tool for promoting accountability and transperency ın the public sector. African Journal of Management and Administration Vol. 5 (No.2).
- Arslan,M (2006 ) ; Merkezkaç yönetim açısından sorumluluk muhasebesi ve transfer fiyatlamanın üretim işletmelerine olan etkisi ve bir uygulama , Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi , Gaziosmanpaşa Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat
- Birdal, İ. Ve Aydemir N(1992) Yönetim teorileri, Sistem Yayıncılık
- Basık O. F. (2011), Ansiklopedik muhasebe ve finans terimleri sözlüğü. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Cools, M., & Slagmulder, R. (2009). Tax‐Compliant transfer pricing and responsibility accounting. Journal of Management Accounting Research, 21(1), 151-178. https://doi.org/10.2308/jmar.2009.21.1.151
- Çalış, Y. E. & Baran Altınsoy, N. (2014). Yönetim raporlama sisteminde sorumluluk muhasebesi: Bir inşaat işletmesinin maliyet merkezine yönelik performans analizi . Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 16 (1) , 29-44 . DOI NO: 10.5578/jeas.7537
- Dönmez, A. & Demirel Utku, B. (2009). Küçük ve orta ölçekli işletmelerde kalite maliyetleri üzerine bir araştırma: Antalya örneği . Akdeniz İİBF Dergisi , 09 (18) , 30-50
- Fowzia R (2011), Use of responsibility accounting and measure the satisfaction levels of service organizations in Bangladesh, International Review of Business Research Papers,7(5):53-67
- Göktürk,İ(2012), Sağlık işletmelerinde sorumluluk muhasebesi sisteminin uygulanabilirliği: Konya bölge hastaneleri uygulaması(Tez No: 308813) (Doktora Tezi ,Selçuk Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Hacırüstemoğlu, R ve Şakrak, M. (2002). Maliyet muhasebesinde güncel yaklaşımlar. Türkmen Kitapevi
- Haftacı,V,. (2010), Yönetim muhasebesi ,Umuttepe Yayınları
- Hatipoğlu Z. ve Gürsoy O.T.; Maliyet ve yönetim muhasebesiBilmen Kitapevi, İstanbul. 1979
- Hilton, R. W. (1991) Managerial Accounting. Mc. Graw-HillInc.
- Horngen,C, T, and Foster,G., (1991), Cost Accounting ,PrenticeHall
- İlkin,İ (2007), Maliyet Yönetimi Açısından Sorumluluk Muhasebesi ve Transfer Fiyatlaması Mermer Üretim İşletmesine İlişkin Bir Uygulama ( Tez No: 214289) (Yüksek Lisans Tezi, MuğlaÜniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Kartal, A, Gündüz, H.E., Sevim, A., (2013), Maliyet yönetimi ,Saray Matbaacılık
- Kaygusuz, Sait Y. (2005), ”İşletmelerde strateji tabanlı sorumluluk muhasebesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 217-235.
- Magal , S. and Word, J., (2011) Integrated business processeswith ERP systems. 12. Ed.
- Martin B. (2005). Brendan's Books Pty Ltd : a manual accounting practice set. , Qld : John Wiley & Sons
- Moore, C. L. ve Jaedicke, R. K. (1980). Yönetim muhasebesi, dördüncü baskıdan çeviri, çeviren: (Alparslan Peker), Fatih Yayınevi,
- Özkan,M.,(2013) , Yönetim muhasebesi açısından sorumluluk muhasebesi , Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15 (1) , 155-182
- Özkanlı, Ö. (2003). Sorumluluk merkezleri ve transfer fiyatlaması: Çokuluslu İişletmelerde uygulama . Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 5 (3) , 107-12
- Özsoy, İ., (2016), Yönetim muhasebesi teoriler ve çözümlü örnek uygulamalar ,Bilnet Matbaacılık
- Pajrok, A. . (2014). Responsible accounting in the hospitality ındustry. Journal of Education Culture and Society, 5(2), 53–60. https://doi.org/10.15503/jecs20142.53.60
- Peker, A., (1988) Modem yönetim muhascbesi, l.U lşletrne Fakültesi Muhasebe Enstitüsü
- Reece J.S., Anthony R. N. (2008), Accounting principles : AITBS Publishers & Distributors
- Rowe, C, Birnberg, J.G., Shields and Michael D., (2008). "Effects of organizational process change on responsibility accounting and managers' revelations of private knowledge," Accounting, Organizations and Society, Elsevier, vol. 33(2-3), 164-198.
- Safa,M.,,(2012) Examining the role of responsibility accounting in organisational structure, American Academic and Scholarly Research Journal,Vol.4,No.5.
- Seviğ, V. (2002), “Muhasebe Bilimi ve Muhasebeci”, Mali Çözüm Dergisi, 58,
- Sevilengül, O., (2005) Genel muhasebe, Gazi Kitapevi
- Sevgener, A.S., ve Hacırüstemoğlu R. (2000), Yönetim muhasebesi, (7.Baskı) Alfa Yayınları.
- Susmuş, T., (2002). Maliyet kontrolünün sağlanmasında sorumluluk muhasebesi sisteminin rolü ve zincir otel işletmelerinde uygulanması, Mevzuat Dergisi, 5(59)
- Şakrak, M. (1997). “7 Maliyet hesapları” “7/A” seçeneğinde hesap sistematiği ve uygulama önerisi. Öneri Dergisi , 1 (6) , 91-97 . DOI: 10.14783/maruoneri.727016
- Tavukçuoğlu, H.,G.,(2016) , Çay sektöründe sorumluluk muhasebesi üzerine bir uygulama (Tez No: 421714), (Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Yakar, N.,N.,(2004), Sorumluluk muhasebesi sistemi ve bir otel işletmesinde uygulama (Tez No:146891), (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Yükçü, S., (2014), Herkes için yönetim muhasebesi. Altın Basım Yayın Evi.
Year 2022,
Volume: 5 Issue: 2, 97 - 112, 31.07.2022
Abstract
References
- Akbulut,H. ve Karakaya, A., (2013) ; İşletmelerde sorumluluk merkezlerinin stratejik kontrol ve muhasebe sistemi açısından analizi , Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi ,Cilt : 9 ,Sayı : 1 , 195- 210
- Al-Shomaly, I., (2013) ;Performance Evaluation and responsibility accounting , Journal of Management Research , Vol : 5 No : 1, 291-301. https://doi.org/10.5296/jmr.v5i1.2856
- Amaefule, L.I. (2013). Responsibility accounting: A Tool for promoting accountability and transperency ın the public sector. African Journal of Management and Administration Vol. 5 (No.2).
- Arslan,M (2006 ) ; Merkezkaç yönetim açısından sorumluluk muhasebesi ve transfer fiyatlamanın üretim işletmelerine olan etkisi ve bir uygulama , Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi , Gaziosmanpaşa Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat
- Birdal, İ. Ve Aydemir N(1992) Yönetim teorileri, Sistem Yayıncılık
- Basık O. F. (2011), Ansiklopedik muhasebe ve finans terimleri sözlüğü. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Cools, M., & Slagmulder, R. (2009). Tax‐Compliant transfer pricing and responsibility accounting. Journal of Management Accounting Research, 21(1), 151-178. https://doi.org/10.2308/jmar.2009.21.1.151
- Çalış, Y. E. & Baran Altınsoy, N. (2014). Yönetim raporlama sisteminde sorumluluk muhasebesi: Bir inşaat işletmesinin maliyet merkezine yönelik performans analizi . Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 16 (1) , 29-44 . DOI NO: 10.5578/jeas.7537
- Dönmez, A. & Demirel Utku, B. (2009). Küçük ve orta ölçekli işletmelerde kalite maliyetleri üzerine bir araştırma: Antalya örneği . Akdeniz İİBF Dergisi , 09 (18) , 30-50
- Fowzia R (2011), Use of responsibility accounting and measure the satisfaction levels of service organizations in Bangladesh, International Review of Business Research Papers,7(5):53-67
- Göktürk,İ(2012), Sağlık işletmelerinde sorumluluk muhasebesi sisteminin uygulanabilirliği: Konya bölge hastaneleri uygulaması(Tez No: 308813) (Doktora Tezi ,Selçuk Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Hacırüstemoğlu, R ve Şakrak, M. (2002). Maliyet muhasebesinde güncel yaklaşımlar. Türkmen Kitapevi
- Haftacı,V,. (2010), Yönetim muhasebesi ,Umuttepe Yayınları
- Hatipoğlu Z. ve Gürsoy O.T.; Maliyet ve yönetim muhasebesiBilmen Kitapevi, İstanbul. 1979
- Hilton, R. W. (1991) Managerial Accounting. Mc. Graw-HillInc.
- Horngen,C, T, and Foster,G., (1991), Cost Accounting ,PrenticeHall
- İlkin,İ (2007), Maliyet Yönetimi Açısından Sorumluluk Muhasebesi ve Transfer Fiyatlaması Mermer Üretim İşletmesine İlişkin Bir Uygulama ( Tez No: 214289) (Yüksek Lisans Tezi, MuğlaÜniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Kartal, A, Gündüz, H.E., Sevim, A., (2013), Maliyet yönetimi ,Saray Matbaacılık
- Kaygusuz, Sait Y. (2005), ”İşletmelerde strateji tabanlı sorumluluk muhasebesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 217-235.
- Magal , S. and Word, J., (2011) Integrated business processeswith ERP systems. 12. Ed.
- Martin B. (2005). Brendan's Books Pty Ltd : a manual accounting practice set. , Qld : John Wiley & Sons
- Moore, C. L. ve Jaedicke, R. K. (1980). Yönetim muhasebesi, dördüncü baskıdan çeviri, çeviren: (Alparslan Peker), Fatih Yayınevi,
- Özkan,M.,(2013) , Yönetim muhasebesi açısından sorumluluk muhasebesi , Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15 (1) , 155-182
- Özkanlı, Ö. (2003). Sorumluluk merkezleri ve transfer fiyatlaması: Çokuluslu İişletmelerde uygulama . Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 5 (3) , 107-12
- Özsoy, İ., (2016), Yönetim muhasebesi teoriler ve çözümlü örnek uygulamalar ,Bilnet Matbaacılık
- Pajrok, A. . (2014). Responsible accounting in the hospitality ındustry. Journal of Education Culture and Society, 5(2), 53–60. https://doi.org/10.15503/jecs20142.53.60
- Peker, A., (1988) Modem yönetim muhascbesi, l.U lşletrne Fakültesi Muhasebe Enstitüsü
- Reece J.S., Anthony R. N. (2008), Accounting principles : AITBS Publishers & Distributors
- Rowe, C, Birnberg, J.G., Shields and Michael D., (2008). "Effects of organizational process change on responsibility accounting and managers' revelations of private knowledge," Accounting, Organizations and Society, Elsevier, vol. 33(2-3), 164-198.
- Safa,M.,,(2012) Examining the role of responsibility accounting in organisational structure, American Academic and Scholarly Research Journal,Vol.4,No.5.
- Seviğ, V. (2002), “Muhasebe Bilimi ve Muhasebeci”, Mali Çözüm Dergisi, 58,
- Sevilengül, O., (2005) Genel muhasebe, Gazi Kitapevi
- Sevgener, A.S., ve Hacırüstemoğlu R. (2000), Yönetim muhasebesi, (7.Baskı) Alfa Yayınları.
- Susmuş, T., (2002). Maliyet kontrolünün sağlanmasında sorumluluk muhasebesi sisteminin rolü ve zincir otel işletmelerinde uygulanması, Mevzuat Dergisi, 5(59)
- Şakrak, M. (1997). “7 Maliyet hesapları” “7/A” seçeneğinde hesap sistematiği ve uygulama önerisi. Öneri Dergisi , 1 (6) , 91-97 . DOI: 10.14783/maruoneri.727016
- Tavukçuoğlu, H.,G.,(2016) , Çay sektöründe sorumluluk muhasebesi üzerine bir uygulama (Tez No: 421714), (Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Yakar, N.,N.,(2004), Sorumluluk muhasebesi sistemi ve bir otel işletmesinde uygulama (Tez No:146891), (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi) Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi
- Yükçü, S., (2014), Herkes için yönetim muhasebesi. Altın Basım Yayın Evi.
There are 38 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Business Administration |
| Journal Section | Derleme Makaleleri |
| Authors | |
| Publication Date | July 31, 2022 |
| Published in Issue | Year 2022Volume: 5 Issue: 2 |
Gönderim-Kabul Süresi (Ortalama): 42,04 gün (6 hafta)
Makale Kabul Oranı: 0,59
Makale İndirme Sayısı (2018-2020): 18.042