Research Article
BibTex RIS Cite

MALİ MÜŞAVİRLER ODALARINDAKİ MUHASEBE KAYIT SİSTEMLERİNİN İNCELENMESİ

Year 2022, Volume: 5 Issue: 1, 31 - 48, 31.01.2022
https://doi.org/10.52059/idaacmmd.1031798

Abstract

Anayasanın 135. maddesi gereğince kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları statüsü tanınan ve kanunla kurulan meslek kuruluşları bulunmaktadır. Bu meslek kuruluşları genellikle profesyonel meslek mensuplarından (muhasebeciler, doktorlar, avukatlar gibi) oluşmaktadır. Meslek odaları, kar amacı gütmeyen mesleki kuruluşlardır. Bu kuruluşların kendilerine ait bir hesap planı bulunmamaktadır. Fakat gerek finansal büyüklükleri ve gerekse de gider hesaplarındaki farklılıklar sebebi ile meslek odalarına ait farklı bir muhasebe sistemine gereksinim duyulmaktadır.
Bu çalışmada 3568 sayılı yasa ile temelleri atılan muhasebe mesleğinin gelişmesinde önemli katkıda bulunan muhasebe meslek odaları ve bunların finansal raporları incelenmiştir. Muhasebe meslek odalarından iki adet Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ve bir adet Yeminli Mali Müşavirler Odası’nın finansal bilgileri ve muhasebe kayıtlarına ilişkin uygulamalar incelenmiş ve öneriler sunulmuştur.

References

  • Arıkan, Y. ve Güvemli, B. (2013). Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Gelişimi ve İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası. III. Balkanlar ve Ortadoğu Ülkeleri Muhasebe ve Muhasebe Tarihi Konferansı, İstanbul, 33-66.
  • Avcı, M. (2012). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları. Ankara: Adalet Yayınevi
  • Avşarbey, A ve Dilekçi, T. (2014). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları İle İlgili Temel Tartışmalar ve İngiltere’deki Tıp Mesleği İle İlgili Uygulama. Türk İdare Dergisi, 478, 323-358.
  • Candan, E. (2012). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Reform Önerisi, Uluslararası Sivil Toplumu Destekleme ve Geliştirme Derneği, Ankara.
  • Çabuk A., Saygılı T.A(2012). Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. Yüzyılın Ortalarında Devlet Muhasebesinde Merdiven Yönteminden Çift Yanlı Kayıt Yöntemine Geçiş. 13. Dünya Muhasebe Tarihçileri Kongresi, İngiltere, 168-196.
  • Çaha, Ö., Yayla, A. ve Şahin, B. (2011). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu Derneği Yayınları.
  • Danıştay 8. Dairesi (19.02.2019). E.2018/1025. Ankara: Danıştay 8. Dairesi.
  • Danıştay 8. Hukuk Dairesi (14.06.2017). E.2015/9561 K.2017/5316 Sayılı Karar. Ankara: Danıştay 8. Dairesi.
  • Deliorman, R. B. ve Kandemir, A. Ü. (2009). Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları Ve Etik. Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Projesi.
  • Devlet Denetleme Kurulu (DDK) (2009). Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Teşkilat ve Mali Yapıları, Denetimleri, Organlarının Seçimine Dair Esasların Değerlendirilmesi ile Bunların Etkin ve Verimli Şekilde Hizmet Yürütmelerinin ve Geliştirilmesinin Sağlanması Amacıyla Alınması Gerekli Tedbirler, 28.09.2009 Tarihli ve 2009/6 Sayılı Rapor.
  • Dursun, O. (2011). Örgütlenme Üzerine: Bir Dönemin Değerlendirmesi TMMOB EMO Ankara Şubesi Haber Bülteni.
  • Eliş, K. (2017). Türkiye’de Sivil Toplum Kuruluşlarının Muhasebe Uygulamaları, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü Tartışma Metinleri, 118.
  • Erol, M. (2007). Sivil Toplum Kuruluşlarından (STK) Vakıflar Ve Vakıflarda Muhasebe Kayıt Sistemi. KMU İİBF Dergisi, 7(2), 333-348
  • Gemici N.(2010). Ahilikten Günümüze Meslek Eğitiminde Model Arayışları ve Sonuçları. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 71-105.
  • Günay, F.(2020). Türk Hukukunda Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına Ait İktisadi İşletmelerin Vergilendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Gündüz, Yılmaz A., Kaya, M. ve Aydemir, C.(2012). Ahilik Teşkilatında ve Günümüzde Tüketicilerin Korunmasına Yönelik Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 37-54.
  • Güvemli O.(2005). 3568 Sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Yasası'nın 15. Yılı Üzerine. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:25, 24-29.
  • Güvemli O.(2011). Türkiye' de Muhasebe Meslek Örgütünün Kuruluşu ve Gelişmesi. Muftad Dergisi, Temmuz Sayısı, 129-145.
  • Güvemli O., Aytulun A. ve Şişman B.(2013). Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Gelişmesi ve İlk Meslek Örgütlenmesi: Türkiye Muhasebe Uzmanları Derneği – 1942. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2(4), 19-49.
  • Güvemli O., Zeytinoğlu E. ve Aygül E.(2016). Osmanlı İmparatorluğunda Çift Yanlı Kayıt Yönteminin XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Bir Sanayi İşletmesinde İlk Kez Uygulaması -Tütün Rejisi Örneği. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 11, 197-223.
  • Karagül, M. ve Masca M.(2017). Ahilik Düşüncesinin İktisadi Hayata Bakışı ve Kapitalist Sistemle Karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2) 83-91.
  • Kemaloğlu M.(2013). Anadolu’da ilk Esnaf Teşkilatı. Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(12), 253-266.
  • Meslek Mensubu Dağılım Tablosu (SM-SMMM), (2021), Erişim adresi: https://turmob.org.tr/istatistikler/c8172e63-2bef-4919-a863-86e403bfdf0a/meslek-mensubu-dagilim-tablosu--sm-smmm-, Erişim tarihi: 16.01.2021)
  • Meslek Mensubu Dağıtım Tablosu (YMM), (2021), Erişim adresi: https://turmob.org.tr/istatistikler/98ffcbdc-4ebc-4670-ac57-006ffbc7d099/meslek-mensubu-dagilim-tablosu--ymm-, Erişim tarihi:17.01.2021).
  • Oğurlu Y. (2017).Tarihi “Ahi Birlikleri”nden Çağdaş “Kamu Kurumu” Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına İzdüşümler: Mesleki Dayanışma, Disiplin ve İdari Yaptırımlar. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(32), 77-93.
  • Okur Y. (2008).Meslek Kuruluşlarının Görevleri ve Kamu Düzeninin Korunmasına Katkıları. Ankara Ticaret Odası ve Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Örneği. ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ), Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
  • Özyürek H. (2012).Muhasebe Meslek Mensuplarının Taşıması Gereken Nitelikler. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 139-148.
  • T.C. Yasalar (13.06.1989). 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (20194 sayılı)
  • TÜRMOB (29.11.1991) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Üye ve Aidatları ile Birlikte Paylarının Tespitine Ait Yönetmelik. Ankara: Resmi Gazete (21066 sayılı)
  • Talas, M. (2011). Sivil Toplum Kuruluşları Ve Türkiye Perspektifi. TÜBAR, 29, 387 – 401.
  • Türkiye Ziraat Odaları Birliği Tarihçesi. (2020). Erişim adresi: https://www.tzob.org.tr/tarihce Erişim tarihi: 24.12.2020.
  • Türk Dil Kurumu. (2020). Erişim adresi: http://www.tdk.com/ Erişim Tarihi: 15.12.2020.
  • TÜRMOB (21.02.1990). Serbest Muhasebesi Mali Müşavirler Odaları Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete (20440 sayılı)
  • TÜRMOB (21.02.1990). Yeminli Mali Müşavirler Odaları Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete (20440 sayılı)
  • TÜRMOB Hakkında. (2021). Erişim adresi: https://turmob.org.tr/Kurumsal/TURMOB-Hakkinda Erişim Tarihi: 10.01.2021.
  • Utku M. ve Kurtcebe E.(2019). Muhasebe Meslek Örgütlenmesinin Türkiye’deki Tarihi ve TÜRMOB’un Mesleki Eğitimdeki Yeri. XXXVIII. Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu, Denizli, 7-25.
  • Yetkin O. (2018). Kentsel Siyasetin Bir Aktörü Olarak Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları. 7. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi - Bildiriler Kitabı IV, Burdur, 65-78.
  • Yılmaz V. ve Efşan N.Ç. (2019). İlçelerin Yerel Kalkınmasında Sanayi ve Ticaret Odalarının Rolü: Torbalı Ticaret Odası Örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 315-332.
Year 2022, Volume: 5 Issue: 1, 31 - 48, 31.01.2022
https://doi.org/10.52059/idaacmmd.1031798

Abstract

References

  • Arıkan, Y. ve Güvemli, B. (2013). Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Gelişimi ve İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası. III. Balkanlar ve Ortadoğu Ülkeleri Muhasebe ve Muhasebe Tarihi Konferansı, İstanbul, 33-66.
  • Avcı, M. (2012). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları. Ankara: Adalet Yayınevi
  • Avşarbey, A ve Dilekçi, T. (2014). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları İle İlgili Temel Tartışmalar ve İngiltere’deki Tıp Mesleği İle İlgili Uygulama. Türk İdare Dergisi, 478, 323-358.
  • Candan, E. (2012). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Reform Önerisi, Uluslararası Sivil Toplumu Destekleme ve Geliştirme Derneği, Ankara.
  • Çabuk A., Saygılı T.A(2012). Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. Yüzyılın Ortalarında Devlet Muhasebesinde Merdiven Yönteminden Çift Yanlı Kayıt Yöntemine Geçiş. 13. Dünya Muhasebe Tarihçileri Kongresi, İngiltere, 168-196.
  • Çaha, Ö., Yayla, A. ve Şahin, B. (2011). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu Derneği Yayınları.
  • Danıştay 8. Dairesi (19.02.2019). E.2018/1025. Ankara: Danıştay 8. Dairesi.
  • Danıştay 8. Hukuk Dairesi (14.06.2017). E.2015/9561 K.2017/5316 Sayılı Karar. Ankara: Danıştay 8. Dairesi.
  • Deliorman, R. B. ve Kandemir, A. Ü. (2009). Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları Ve Etik. Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Projesi.
  • Devlet Denetleme Kurulu (DDK) (2009). Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Teşkilat ve Mali Yapıları, Denetimleri, Organlarının Seçimine Dair Esasların Değerlendirilmesi ile Bunların Etkin ve Verimli Şekilde Hizmet Yürütmelerinin ve Geliştirilmesinin Sağlanması Amacıyla Alınması Gerekli Tedbirler, 28.09.2009 Tarihli ve 2009/6 Sayılı Rapor.
  • Dursun, O. (2011). Örgütlenme Üzerine: Bir Dönemin Değerlendirmesi TMMOB EMO Ankara Şubesi Haber Bülteni.
  • Eliş, K. (2017). Türkiye’de Sivil Toplum Kuruluşlarının Muhasebe Uygulamaları, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü Tartışma Metinleri, 118.
  • Erol, M. (2007). Sivil Toplum Kuruluşlarından (STK) Vakıflar Ve Vakıflarda Muhasebe Kayıt Sistemi. KMU İİBF Dergisi, 7(2), 333-348
  • Gemici N.(2010). Ahilikten Günümüze Meslek Eğitiminde Model Arayışları ve Sonuçları. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 71-105.
  • Günay, F.(2020). Türk Hukukunda Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına Ait İktisadi İşletmelerin Vergilendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Gündüz, Yılmaz A., Kaya, M. ve Aydemir, C.(2012). Ahilik Teşkilatında ve Günümüzde Tüketicilerin Korunmasına Yönelik Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 37-54.
  • Güvemli O.(2005). 3568 Sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Yasası'nın 15. Yılı Üzerine. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:25, 24-29.
  • Güvemli O.(2011). Türkiye' de Muhasebe Meslek Örgütünün Kuruluşu ve Gelişmesi. Muftad Dergisi, Temmuz Sayısı, 129-145.
  • Güvemli O., Aytulun A. ve Şişman B.(2013). Türkiye’de Muhasebe Mesleğinin Gelişmesi ve İlk Meslek Örgütlenmesi: Türkiye Muhasebe Uzmanları Derneği – 1942. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2(4), 19-49.
  • Güvemli O., Zeytinoğlu E. ve Aygül E.(2016). Osmanlı İmparatorluğunda Çift Yanlı Kayıt Yönteminin XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Bir Sanayi İşletmesinde İlk Kez Uygulaması -Tütün Rejisi Örneği. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 11, 197-223.
  • Karagül, M. ve Masca M.(2017). Ahilik Düşüncesinin İktisadi Hayata Bakışı ve Kapitalist Sistemle Karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2) 83-91.
  • Kemaloğlu M.(2013). Anadolu’da ilk Esnaf Teşkilatı. Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(12), 253-266.
  • Meslek Mensubu Dağılım Tablosu (SM-SMMM), (2021), Erişim adresi: https://turmob.org.tr/istatistikler/c8172e63-2bef-4919-a863-86e403bfdf0a/meslek-mensubu-dagilim-tablosu--sm-smmm-, Erişim tarihi: 16.01.2021)
  • Meslek Mensubu Dağıtım Tablosu (YMM), (2021), Erişim adresi: https://turmob.org.tr/istatistikler/98ffcbdc-4ebc-4670-ac57-006ffbc7d099/meslek-mensubu-dagilim-tablosu--ymm-, Erişim tarihi:17.01.2021).
  • Oğurlu Y. (2017).Tarihi “Ahi Birlikleri”nden Çağdaş “Kamu Kurumu” Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına İzdüşümler: Mesleki Dayanışma, Disiplin ve İdari Yaptırımlar. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(32), 77-93.
  • Okur Y. (2008).Meslek Kuruluşlarının Görevleri ve Kamu Düzeninin Korunmasına Katkıları. Ankara Ticaret Odası ve Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Örneği. ( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ), Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
  • Özyürek H. (2012).Muhasebe Meslek Mensuplarının Taşıması Gereken Nitelikler. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 139-148.
  • T.C. Yasalar (13.06.1989). 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (20194 sayılı)
  • TÜRMOB (29.11.1991) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Üye ve Aidatları ile Birlikte Paylarının Tespitine Ait Yönetmelik. Ankara: Resmi Gazete (21066 sayılı)
  • Talas, M. (2011). Sivil Toplum Kuruluşları Ve Türkiye Perspektifi. TÜBAR, 29, 387 – 401.
  • Türkiye Ziraat Odaları Birliği Tarihçesi. (2020). Erişim adresi: https://www.tzob.org.tr/tarihce Erişim tarihi: 24.12.2020.
  • Türk Dil Kurumu. (2020). Erişim adresi: http://www.tdk.com/ Erişim Tarihi: 15.12.2020.
  • TÜRMOB (21.02.1990). Serbest Muhasebesi Mali Müşavirler Odaları Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete (20440 sayılı)
  • TÜRMOB (21.02.1990). Yeminli Mali Müşavirler Odaları Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete (20440 sayılı)
  • TÜRMOB Hakkında. (2021). Erişim adresi: https://turmob.org.tr/Kurumsal/TURMOB-Hakkinda Erişim Tarihi: 10.01.2021.
  • Utku M. ve Kurtcebe E.(2019). Muhasebe Meslek Örgütlenmesinin Türkiye’deki Tarihi ve TÜRMOB’un Mesleki Eğitimdeki Yeri. XXXVIII. Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu, Denizli, 7-25.
  • Yetkin O. (2018). Kentsel Siyasetin Bir Aktörü Olarak Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları. 7. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi - Bildiriler Kitabı IV, Burdur, 65-78.
  • Yılmaz V. ve Efşan N.Ç. (2019). İlçelerin Yerel Kalkınmasında Sanayi ve Ticaret Odalarının Rolü: Torbalı Ticaret Odası Örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 315-332.
There are 38 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Business Administration
Journal Section Araştırma Makaleleri
Authors

Hakan Taştan 0000-0002-1025-486X

Saime Doğan 0000-0003-2638-9694

Dilek Kayakıran 0000-0001-5010-6442

Publication Date January 31, 2022
Published in Issue Year 2022Volume: 5 Issue: 1

Cite

APA Taştan, H., Doğan, S., & Kayakıran, D. (2022). MALİ MÜŞAVİRLER ODALARINDAKİ MUHASEBE KAYIT SİSTEMLERİNİN İNCELENMESİ. Ida Academia Muhasebe Ve Maliye Dergisi, 5(1), 31-48. https://doi.org/10.52059/idaacmmd.1031798

Gönderim-Kabul Süresi (Ortalama): 42,04 gün (6 hafta)

Makale Kabul Oranı: 0,59

Makale İndirme Sayısı (2018-2020): 18.042